Τετάρτη 20 Φεβρουαρίου 2019

"Ο άνθρωπος έτσι όπως τον ξέρουμε…τελειώνει" / Δημήτρης Νανόπουλος


Δημήτρης Νανόπουλος / Συνέντευξη στο thebest.gr


Πιστεύετε ότι η γενιά μας θα ζήσει μια ανακάλυψη που θα αλλάξει τόσο πολύ την εικόνα που έχουμε για τον κόσμο μας, όπως αυτή που βίωσαν οι άνθρωποι της εποχής του Γαλιλαίου με το «η γη γυρίζει»;
Θα πω την εξής προκλητική πρόταση: Πολλοί από εμάς πιστεύουμε ότι ζούμε στη χρυσή εποχή της Κοσμολογίας, και ίσως αυτά τα οποία ζούμε τώρα, παρότι μπορεί να μην το καταλαβαίνει ο κόσμος, είναι πολύ μεγαλύτερα.
Είναι προκλητικό, αλλά είναι στηριγμένο και δεν το λέω μόνο εγώ. Και δεν μιλάμε για το μέλλον. Μιλάμε για το τώρα. Υπάρχουν στο τραπέζι θεωρίες, μοντέλα – και δικά μου- που εξηγούν πώς έγινε ακόμα και η αρχή του σύμπαντος.

Το σύμπαν είναι μία τυχαία διακύμανση από το κβαντικό κενό. Έχοντας φτάσει στο σημείο να λέμε αυτή την κουβέντα, απαντάμε σε όλα τα φιλοσοφικά ερωτήματα. Όλοι αυτοί που ψάχνουν χιλιάδες χρόνια, αυτό ήθελαν. Μπορεί να μην μπορούσαν να το εκφράσουν, αλλά αυτό ήταν.



Η τεχνητή νοημοσύνη και η υπερνοημοσύνη που αναμένονται να εξελιχθούν τα επόμενα χρόνια, με τις δυνατότητες που θα έχουν, πιστεύετε ότι θα μας οδηγήσουν πολύ πιο σύντομα από ότι στο παρελθόν σε νέες μεγάλες ανακαλύψεις;
Τα πράγματα αρχίζουν και γίνονται συνεχώς. Υπάρχει μία συνέχεια… Είμαστε ήδη μέσα στην τέταρτη βιομηχανική επανάσταση. Σε λίγο θα εμφανιστεί ο νέος άνθρωπος. Ο άνθρωπος έτσι όπως τον ξέρουμε…τελειώνει.
Θα έχουμε τσιπάκια στο μυαλό και αυτό που θα υπάρχει θα είναι ο βιονικός άνθρωπος ή αν θέλετε, ο «μετά-άνθρωπος», ο «υπεράνθρωπος» που δεν θα έχει καμία σχέση με εμάς. Αυτή είναι η εξέλιξη του ανθρώπου, που αυτή τη φορά θα την κάνουμε μόνοι μας.

Μια που μιλάμε για τεχνητή νοημοσύνη γίνεται τελευταία μεγάλη συζήτηση για τον κίνδυνο που μπορεί να ενέχει η δημιουργία υπερνοημοσύνης για τον άνθρωπο. Η ζωή αντιγράφει τον κινηματογράφο;
Η ζωή αντιγράφει τον κινηματογράφο και ο κινηματογράφος αντιγράφει τη ζωή. Αυτό είναι ένας κύκλος. Κίνδυνοι υπάρχουν… Αν αυτά που δημιουργούμε, αρχίσουν για παράδειγμα να φτιάχνουν δικά τους προγράμματα και μας καταστρέψουν. Από τη μία είναι φαντασία, από την άλλη είναι κάτι που μπορεί να συμβεί.
Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στο πώς θα χρησιμοποιηθούν. Θα φέρω ως παράδειγμα την ατομική βόμβα. Ο «κακομοίρης» ο Αϊνστάιν δεν φανταζόταν ότι θα φτιαχνόταν ατομική βόμβα. Φαντάζομαι γενικότερα όμως ότι το πάθημα μας έγινε μάθημα. Και δε μιλάω για την βόμβα που θα φτιάξει κάποιος άνθρωπος εναντίον άλλων ανθρώπων… Μιλάω για το ενδεχόμενο τα ρομπότ που θα δημιουργήσει ο άνθρωπος να «ξεσηκωθούν».

Υπάρχει κάποια ακραία για τον κοινό νου θεωρία ως προς το τι είναι ο κόσμος και ο άνθρωπος, η οποία σε επιστημονικό επίπεδο να εξετάζεται σοβαρά;
Πολλοί θα θεωρούν ότι αυτά που λέμε εμείς οι φυσικοί, είναι ακραία. Όταν λες ότι είμαστε τυχαία γεγονότα ενός τυχαίου σύμπαντος, είναι ακραίο και βαρύ. Έχει μέσα υπαρξισμό και παράλογο. Για μένα δεν είναι. Για τον κοινό νου… είναι.

Μετά από τόσες δεκαετίες ενασχόλησης με την κοσμολογία, έχετε καταλήξει σε μια πεποίθηση για το τι είναι ο κόσμος και ο άνθρωπος;
Ο κβαντικός κόσμος λέει ότι δεν υπάρχει άσπρο και μαύρο … Υπάρχει το γκρι, το ενδιάμεσο… Αν μετρήσετε την ενέργεια σε ολόκληρο το σύμπαν, που είναι θετική, και βάλετε και την έννοια της βαρύτητας που είναι αρνητική, θα δείτε ότι η συνολική ενέργεια στο σύμπαν είναι μηδέν.
Αυτό σημαίνει ότι ξεκινήσαμε από το τίποτα και στο τίποτα πηγαίνουμε κατά κάποιον τρόπο. Αν το σύμπαν είναι τυχαίο, φανταστείτε πόσο τυχαίοι είμαστε εμείς. Όλα αυτά έχουν στηριχθεί σε στοιχεία που ενισχύουν αυτή την εικόνα. Δεν είναι ζήτημα φιλοσοφίας ή γούστου.

Θεωρίες όπως αυτές που συζητούνται τελευταία που υποστηρίζουν ότι είμαστε digital, ή ότι η ζωή στη γη πιθανόν να προήρθε από τον Άρη (άρα όλοι είμαστε λίγο πολύ αρειανοί), έχουν βάση;
Σε αυτό είναι «αγνωστικιστής». Όταν ακούω κάτι κοιτάω ποιος το έχει πει και τι άλλο έχει πει. Όχι ότι κάποιος που έχει πει σοβαρά πράγματα δεν μπορεί να πει και «βλακείες». Από τον πιο μεγάλο μέχρι τον πιο μικρό, θα ακουστεί και μία «βλακεία». Ξεκάθαρα.
Ο άνθρωπος που απεικόνισε το DNA σε διπλή έλικα, για παράδειγμα, πίστευε ότι έχουν έρθει μόρια από αστρικές σκόνες, έξω από τη γη και έπαιξαν ρόλο στην κατασκευή μας …ως εκεί. Digital, όχι.

Σας ανησυχεί η άνοδος του Τραμπ στην εξουσία, αλλά και το σκηνικό που διαμορφώνεται διεθνώς με ηγέτες όπως ο Ερντογάν και ο Πούτιν;
Με ανησυχεί που ο Τραμπ έχει στα χέρια του τις τύχες του κόσμου. Φαντάζομαι ότι υπάρχουν ασφαλιστικές δικλείδες, αλλά δεν είναι ικανοποιητική η εικόνα που έχουμε. Με ένα κραχ μπορεί να έρθουν τρομακτικά πράγματα. Παγκοσμίως έχουμε πολύ φθηνούς ηγέτες.
Αν δούμε τι πολιτικοί ηγέτες μας έχουν μείνει θα καταλάβουμε ότι δεν έχουν καμία σχέση με τις προσωπικότητες του παρελθόντος.
Δεν καταλαβαίνω πώς είναι δυνατόν να έχουμε φτάσει στο σημείο κάποιοι να καταλαβαίνουν την αρχή του σύμπαντος και κάποιοι συμπολίτες μας να μας οδηγούν, εκεί που μας οδηγούν.

Έχετε δηλώσει πολλές φορές ότι δεν πιστεύετε στην ύπαρξη του θεού. Τι είναι αυτό που μας κάνει να έχουμε ανάγκη την πίστη;
Για μένα ο θεός είναι μία ανθρώπινη ανακάλυψη. Από την αρχή της Γης, οι πρωτόγονοι άνθρωποι είχαν την ανάγκη να εξηγήσουν ποιος ευθυνόταν για ότι έβλεπαν… κεραυνούς, αστραπές κ.λπ. κ.λπ…
Οι άνθρωπος έχει την ανάγκη να πιστεύει σε κάτι από το οποίο μπορεί να πιαστεί… Παρόλη τη γνώση και την τεχνολογία. Βέβαια χωρίς να θέλω να γίνω ρατσιστής, θα πρέπει να δούμε σε ποιες κοινωνίες υπάρχει ακόμα αυτή η πίστη στο θεό. Δεν υπάρχει αυτό για παράδειγμα στη Σουηδία… Είναι ζήτημα μόρφωσης, κουλτούρας…
Πιστεύω στην ανεξιθρησκεία. Είναι θέμα του καθενός…Είμαι όμως εναντίον των ανθρώπων που βγαίνουν και διαλαλούν… Έχω τις προσωπικές μου απόψεις και πιστεύω ότι η επιστήμη μπορεί να μας τα εξηγήσει όλα αυτά…
Δεν μπορώ εγώ όμως να πείσω κανέναν, είναι θέμα και εσωτερικής ανάγκης. Η ζωή είναι μικρή και πρέπει ο καθένας να τη ζει με τον δικό του τρόπο. Θέλω όμως την «ανοχή» που δείχνω εγώ να την δείχνει κι ο άλλος.

Έχετε πρότυπα; Ποιοι είναι οι ήρωες σας;
Είχα πάντα την τάση να μου αρέσουν οι περιθωριακοί, οι κατατρεγμένοι
Πολλοί. Είχα πάντα την τάση να μου αρέσουν οι περιθωριακοί, οι κατατρεγμένοι. Δεν ξέρω γιατί. Και εννοώ αυτούς που ήταν περιθωριακοί από δική τους επιλογή. Μιλάω γι αυτούς που είδαν την κοινωνία και έκαναν και έργο.
Για παράδειγμα, ο Ντα Βίντσι ήταν «κυνηγημένος» επειδή ήταν γκέι. Αυτό τον έκανε δημιουργικό και εγώ θεωρώ ότι είναι η μεγαλύτερη… μεγαλοφυία που πέρασε από τον κόσμο

Για τον κοινό νου δεν είναι εύκολο να κατανοήσει την σχετικότητα του χρόνου, ούτε την καμπυλότητα του χωροχρόνου στις μαύρες τρύπες. Πώς θα μπορούσαμε να περιγράψουμε εκλαϊκευμένα σε κάποιον τι συμβαίνει όσον αφορά τον χρόνο στις μαύρες τρύπες;
Όλες αυτές οι έννοιες δεν είναι εύκολες και γι΄αυτό τους περισσότερους τους απωθούν. Το βιβλίο της φύσης είναι γραμμένο με μαθηματικά…
Η Φυσική και οι Φυσικοί προσπαθούν να εξηγήσουν σε όλους με κατανοητό τρόπο, πράγματα τα οποία δεν γνωρίζουν… Στην ποίηση γίνεται το αντίθετο… γίνεται προσπάθεια να ειπωθούν πράγματα τα οποία γνωρίζουμε, με τον πιο ακατανόητο τρόπο.
Είναι δύσκολο λοιπόν να μιλάς κατανοητά για τον χρόνο και τις μαύρες τρύπες … Δεν μπορείς να πεις μια μικρή ιστοριούλα ή ένα απόφθεγμα.
Θυμήθηκα μία ιστορία με ένα δημοσιογράφο που ζήτησε από τον Καμύ να της μιλήσει μέσα σε πέντε λεπτά για την αρχή του σύμπαντός… Εκείνος της απάντησε ότι είναι σαν να έχει ξυπνήσει το πρωί και να έχει το δίλλημα: Να αυτοκτονήσω ή να φτιάξω έναν καφέ;
Αυτοί που έχουν την εσωτερική ανησυχία γι΄αυτό… ψάχνουν. Οφείλω να πω όμως ότι χρειάζεται γύμνασμα μυαλού αυτό.

Ως επιστήμονας που έχετε εργαστεί στο Cern εξακολουθεί να υπάρχει η προσδοκία της νέας φυσικής και τι θα σήμαινε αυτό;
Να βρούμε την «θεωρία του παντός»… δεν είμαστε μακριά από αυτό. Όταν έχουμε φτάσει στην αρχή του σύμπαντος από την οποία παίρνουμε δεδομένα, έχουμε το πλαίσιο. Μπορεί να υπάρξουν ανατροπές... και δεν είναι επιστημονικό να πεις ότι τα ξέρουμε όλα.
Έχετε δηλώσει ότι: "Σε λίγα μόλις χρόνια ο εποικισμός στον Άρη θα είναι πραγματικότητα, η μνήμη θα αποθηκεύεται σε τσιπάκια και θα υπάρχουν φεγγαρόπαιδα". Σε πόσα λίγα χρόνια;
Σε δέκα χρόνια από τώρα. Μπαίνουν στο παιχνίδι και οι ιδιωτικές εταιρείες… Ο Μπέζος της Άμαζον για παράδειγμα έχει βάλει πολλά χρήματα στη διάθεση της επιστήμης… και δεν είναι ο μόνος.

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΝΑΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Δημήτρης Νανόπουλος διετέλεσε ερευνητής στο Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών Ευρώπης (CERN) στη Γενεύη της Ελβετίας και επί σειρά ετών ανήκε στο ανώτερο ερευνητικό προσωπικό του Κέντρου.
Διετέλεσε ερευνητής στην École Normale Supérieure (στο Παρίσι) και στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ των ΗΠΑ. Το 1989 εξελέγη καθηγητής στο τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Τέξας A&M, College Station, όπου από το 1992 είναι διακεκριμένος καθηγητής και όπου από το 2002 κατέχει την έδρα Mitchell/Heep της Φυσικής Υψηλών Ενεργειών.
Είναι διευθυντής του Κέντρου Αστροσωματιδιακής Φυσικής του Κέντρου Προχωρημένων Ερευνών (HARC), στο Χιούστον, Τέξας, όπου διευθύνει ερευνητικό τμήμα του World Laboratory, που εδρεύει στη Λωζάνη.

Τρίτη 30 Οκτωβρίου 2018

Η πλάνη των αισθήσεων και η πραγματικότητα

 Πηγή: https://braining.gr/blog/η-πλάνη-των-αισθήσεων-και-η-πραγματικότητα.html


Ένα ερώτημα που βασάνιζε τον άνθρωπο υπήρξε το αν «είναι πραγ­ματικότητα ό,τι αντιλαμβάνονται οι αισθήσεις μας» ή μήπως αποτελεί ένα «matrix», ένα «δημιούργημα του μυαλού μας».Ο Ηράκλειτος, πίστευε οτι ο άνθρωπος διαθέτει 2 όργανα για τη γνώση της αλήθειας. Την αίσθηση και τον λόγο. Απο αυτά, τη μεν αίσθηση η θεωρούσε απατηλή, δέχεται δε σαν κριτήριο τον λόγο. Για τον Παρμενίδη, η φιλοσοφία ειναι δυτή. Η μία μορφή της είναι σύμφωνη με την αλήθεια, ενώ η άλλη κατα εικασία. Καθόρισε δε τον λόγο σαν κριτήριο, διότι οι αισθήσεις δεν είναι ακριβής. Για τον Δημόκριτο, υπάρχουν δύο μορφές γνώσης, μία γνήσια και μία νόθα. Στη νόθα ανήκουν όλα τα παρακάτω, η όραση, η ακοή, η οσμή, η γεύση, η αφή. Η άλλη μορφή γνώσης είναι γνήσια, που είναι ξέχωρη από αυτή Ενώ ο Πλατων συλλογιζόταν... αφού λοιπόν φτιάχτηκε έτσι το σύμπαν, καταλαβαίνουμε οτι φτιάχτηκε σύμφωνα με το αμετάβλητο πρότυπο που γίνεται αντιληπτό μόνο απο την σκέψη και τη λογική. Αφού επομένως δεχόμαστε όλα αυτά, τότε αναγκαστηκά αυτός ο κόσμος πρέπει να είναι εικόνα κάποιού άλλου πραγματικού κόσμου.
H πλάνη βρίσκετε στη σκέψη (στη νοοτροπία) διότι η σκέψη επεξεργάζεται τις εντυπώσεις, τις πληροφορίες που εισέρχονται στον ψυχισμό μας μέσο των αισθήσεων.
Όπως αναφέρει ο Σέξτος, ο Δημόκριτος σε αυτό το ερώτημα έδωσε μια σαφή απάντηση (Δημόκριτος, απόσπ. ιι, Σέξτος, Προς Μαθημα­τικούς VII, 138)…
«Αλλά στους Κανόνες λέγει (ο Δημόκριτος) ότι υπάρχουν δύο είδη γνώσης, η μία μέσω των αισθήσεων και η άλλη μέσω της διάνοιας. Από αυτές, εκείνη που αποκτάται μέσω της διάνοιας την αποκαλεί γνήσια, αποδίδοντάς της αξιοπιστία για την εκφορά σωστής κρίσης, ενώ εκείνη που αποκτάται μέσω των αισθήσεων την ονομάζει νόθα, μην αναγνωρίζοντάς της το αλάθητο για τη διάγνωση του αληθινού. Λέγει κατά λέξη, «υπάρχουν δύο μορφές γνώσης, μία γνήσια και μία νόθα. Στη νόθα ανήκουν όλα τα παρακάτω, η όραση, η ακοή, η οσμή, η γεύση, η αφή. Η άλλη μορφή γνώσης είναι γνήσια, που είναι ξέχωρη από αυτή».
Ας δούμε την άποψη της επιστήμης πάνω σε αυτό το θέμα μέσω του φαινομένου της συναισθησίας.
Όπως έχει διαπιστωθεί, υπάρχουν άνθρωποι που παρουσιάζουν την ιδιότητα να μπλέκουν μεταξύ τους τις αισθήσεις τους. Με τον τρόπο αυτό, οι άνθρωποι αυτοί μπορούν να ακούνε τις γεύσεις ή να βλέπουν χρώματα και σχήματα όταν ακούνε ήχους ή και το αντίστροφο. Η κα­τάσταση αυτή ονομάζεται «συναισθησία». Το ότι τα ερεθίσματα, τα οποία δέχεται το μάτι μας, μπορούμε να τα σχηματοποιήσουμε ως ήχους και τα ερεθίσματα που δέχονται τα αφτιά μας ως χρώματα και σχήματα, μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι «οι εντυπώσεις των αισθήσεων, άρα και ο κόσμος πσν αντιλαμβα­νόμαστε, είναι αποτέλεσμα της δομής τον εγκεφάλου μας και όχι μια αντικειμενική πραγματικότητα».
Ένα δεύτερο πολύ ενδιαφέρον φαινόμενο είναι το φαινόμενο του «ενεργειακού κατωφλίου». Για κάθε άνθρωπο, αν το ενεργειακό ερέθισμα που προσλαμβάνει από ένα αισθητήριο όργανο δεν ξεπερνά ένα συγκεκριμένο ελάχιστο ποσό ενέργειας, τότε το αισθητήριο όργανο δεν μπορεί να δημιουρ­γήσει ένα ενεργειακό σήμα. Ως εκ τούτου, ο εγκέφαλος δεν δέχεται κανένα σήμα και αγνοεί ως μη υπάρχον το ποσόν αυτό της ενέργειας. Ομοίως, όσο και αν τα εξωτερικά ενεργειακά ερεθίσματα ξεπερνάνε το ενεργειακό κατώφλι, προκαλούν ακριβώς το ίδιο αισθητηριακό αποτέλεσμα.. Αυτό σημαίνει ότι ανεξάρτητα από τη διαφορά των εξω­τερικών ερεθισμάτων σε ένταση ή χρόνο, το εύρος, καθώς και η διάρ­κεια του τελικού αποτελέσματος είναι παραμένει πάντα το ίδιο. Αυτό σημαίνει ότι οσοδήποτε μεγάλο και αν είναι το ποσόν της ενέργειας που δέχεται ένα αισθητήριο όργανο μας, δεν μπορεί να δει «ποσο­τικά» περισσότερα γεγονότα. Το μόνο που διαφοροποιήται είανι η ποιότητα των γεγονότων.
Ενδιαφέρον είναι να αναφερθεί ότι το ενεργειακό κατώφλι δεν είναι το ίδιο για όλους τους ανθρώπους, με αποτέλεσμα κάθε ένας να αντι­λαμβάνεται ελαφρώς διαφορετικά τα διάφορα γεγονότα.Δεχόμενοι όμως ότι η ανθρώπινη βιολογία, μέσω των νευρώνων, δεν μεταφέρει στον εγκέφαλο ενεργειακά σήματα μικρότερης ενέργειας από μια ελάχιστη, σημαίνει ότι δεν γίνονται αντιληπτά από εμάς πολλά γεγονότα του εξωτερικού κόσμου. Όμως και η αίσθηση της αφής δημιουργείται στον εγκέφαλο μας.
Όπως γνωρίζουμε, τα τελευταία δομικά υλικά του χεριού απέχουν αναλογικά πολύ μεγάλες αποστάσεις από το αντικείμενο που νομί­ζουμε ότι ακουμπάμε. Μεταξύ των δομικών υλικών του χεριού και του αντικειμένου αναπτύσσονται απωθητικές δυνάμεις, δηλαδή ενέργεια (σήματα). Η ενέργεια αυτή μεταφέρεται από τους νευρώνες σε συγ­κεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου η οποία δημιουργεί την αίσθηση της Αφής. Όπως αναφέρει και ο Τσαρλς Μιούζες στο βιβλίο του «Συνείδηση και πραγματικότητα»:
«… όλα τα αντικείμενα που μπορούμε να παρατηρήσουμε είναι τρισ­διάστατες εικόνες που σχηματίζονται από κύματα στάσιμα ή κινού­μενα κάτω από την επίδραση ηλεκτρομαγνητικών και πυρηνικών διαδικασιών. Όλα τα αντικείμενα του κόσμου είναι τρισδιάστατες ει­κόνες που σχηματίζονται με ηλεκτρομαγνητικό τρόπο, εικόνες ενός υπερολογράμματος αν το θέλετε». Όμως, για την πλάνη των αισθήσεων παίρνει θέση και η Θεωρία της Σχετικότητας. Ας δούμε κάπως καλύτερα αυτή τη θέση.Όπως γνωρίζουμε μέσω της επιστήμης της νευροφυσιολογίας, «μορ­φές και σχήματα τα οποία εξελίσσονται σε χώρους περισσοτέρων των τριών διαστάσεων, ακόμα και αν περιγράφονται από την Ευκλείδεια Γεωμετρία, δεν είναι δυνατόν να γίνουν αντιληπτά από τις ανθρώπι­νες αισθήσεις. Όμως, σύμφωνα με τη Θεωρία της Σχετικότητας, το Σύμπαν μας είναι τεσσάρων διαστάσεων και δεν περιγράφεται από την Ευκλείδεια γεωμετρία. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα έπρεπε να αντι­λαμβανόμαστε τίποτα μέσα σε αυτό.
Τι είναι λοιπόν αυτό που αντι­λαμβανόμαστε μέσω των αισθήσεών μας σαν πραγματικότητα; Σύμφωνα με τη Θεωρία της Σχετικότητας, η αισθητή συμπαντική πραγματικότητα δεν είναι τίποτα άλλο, παρά «η προβολή (το είδωλο, το καθρέφτισμα) όσων υπάρχουν στο πραγματικό τετραδιάστατο μη Ευκλείδειο και αθέατο Σύμπαν πάνω σε έναν ψεύτικο τρισδιάστατο και Ευκλείδειο χώρο που φτιάχνουν πλαστά οι αισθήσεις μας». Το χώρο αυτό η θεωρία της Σχετικότητας ονομάζει χώρο Minkowski. Τα παράδοξα φαινόμενα της θεωρίας της Σχετικότητας (διαστολές και συστολές του χρόνου, του μήκους, της μάζας κ,λπ.), καθώς και όλες οι περίεργες μετρήσεις, δεν γίνονται μέσα στο πραγματικό Σύμ­παν, άρα δεν το περιγράφουν. Τα σχετικιστικά γεγονότα, οι μορφές και τα σχήματα του κόσμου που μας περιβάλλει, είναι οι προβολές του, οι παραμορφωμένες εικόνες του, πάνω σε έναν ψεύτικο ευκλεί­δειο χώρο που κατασκευάζει η φυσιολογία μας μέσω του εγκεφάλου μας.
Ας δούμε όμως και ένα άλλο παράδοξο γεγονός, το οποίο μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το ορατό Σύμπαν δεν αποτελεί παρά μια ψευδή εικόνα μιας άλλης μη αισθητής πραγματικότητας. Επειδή η ταχύτητα του φωτός είναι πεπερασμένη, η ακτινοβολία, άρα και οι εικόνες, των μακρινών γαλαξιών ταξιδεύουν για εκατομμύρια ή και δισεκατομμύρια χρόνια για να φτάσουν μέχρι τον παρατηρητή. Αυτό σημαίνει ότι τη στιγμή που βλέπουμε ένα μακρινό γαλαξία, αυτός μπορεί να έχει καταστραφεί. Όπως γίνεται φανερό, λόγω αυτού του γεγονότος, μέσω των αισθήσεων και των επιστημονικών οργάνων μα, δεν μελετάμε τους γαλαξίες όπως είναι τώρα, αλλά τις παρελθοντικές εικόνες τους. Το Σύμπαν των παρατηρήσεών μας δεν είναι το πραγματικό τωρινό Σύμπαν, αλλά αποτελεί μία εικόνα του παρελθόντος του.”
Μιας άλλης ποιότητας αντίληψη
Το ότι αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο όπως τον αντιλαμβανόμαστε, είναι όπως είπαμε μια ιδιομορφία των αισθήσεων μας. Αυτό το συμπαντικό πύκνωμα το οποίο λέμε άνθρωπο έχει διαμορφώσει έτσι τα αισθητήρια όργανά του ώστε να κάνει εύκολη και όμορφη τη ζωή του. Ο κόσμος είναι έτσι γιατί είμαστε κατασκευασμένοι, αλλά και κοινωνικά εκπαιδευμένοι, ώστε να τον αντιλαμβανόμαστε με αυτό τον τρόπο.
Όλες οι προηγούμενες επιστημονικές απόψεις οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η σύγχρονες απόψεις των Θετικών Επιστημών έχουν διεμβολίσει δραματικά περιοχές σκέψεις που παραδοσιακά ανήκαν στη μεταφυσική ή στην παραδοσιακή θεολογική αναζήτηση. Παρόλα αυτά το βέβαιο είναι ότι και σε αυτές τις περιπτώσεις η φυσική διερεύνηση εξακολουθεί να κρατάει όλο το θετικό χαρακτήρα της και να είναι αποδεικτική. Για το λόγο αυτό, όπως λέγεται χαριτολογώντας από τους φυσικούς, «η κβαντική φυσική είναι η θεολογία του μέλλοντος».
Ο προηγούμενος αστεϊσμός σημαίνει ότι θα αποδειχθούν με τέτοιο τρόπο θεολογικές ή φιλοσοφικές ιδέες ώστε δεν θα εντάσσονται πλέον στην δικαιοδοσία της θεολογίας, τη φιλοσοφίας ή της μεταφυσικής, αλλά της σύγχρονης Φυσικής και Αστροφυσικής. Πότε όμως θα γίνει κτήμα όλης της κοινωνίας αυτή η υπέροχη γνώση του μέλλοντος;
Ο μεγάλος Φυσικός και στοχαστής Μαξ Πλανκ ανέφερε σκωπτικά: «Καμιά νέα επιστημονική θεωρία δεν θριάμβευσε επειδή κατάφερε να πείσει τους αντιπάλους της κάνοντάς τους να δουν το φως της αλήθειας, αλλά μάλλον γιατί αυτοί που ήταν εναντίον της κάποια στιγμή πέθαναν, και μια γενιά, περισσότερο εξοικειωμένη μαζί της μεγάλωσε και πήρε τα ηνία»
Η νέα αυτή εικόνα της συμπαντικής πραγματικότητας δημιουργεί νέα πολιτισμικά δεδομένα. Η συνειδητοποίηση της ψευδαίσθησης των εικόνων των ανθρώπινων αισθήσεων μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο σε καινούργια μονοπάτια σκέψης και συνειδητότητας. Στην γνώση ότι δεν υπάρχουν ποτέ άνθρωποι απομονωμένοι. Δεν τους χωρίζει κενό. Τους συνδέει φως, ακτινοβολία. Είναι πυκνώματα του ίδιου υλικού και πάντοτε επικοινωνούν μεταξύ τους.
Μέσω αυτής της φυσικής γνώσης μπορούμε να κατανοήσουμε ότι αν νοιώθουμε ψυχικά μόνοι είναι γιατί δεν κατανοούμε τη συνέχεια των πάντων μέσα στο Σύμπαν, δεν την αισθανόμαστε, δεν έχουμε αυξήσει την ευαισθησία των αισθήσεων μας σε τέτοιο επίπεδο ώστε να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν είμαστε μόνοι.
Η μοναξιά είναι προσωπικό μας πρόβλημα, δεν είναι πρόβλημα της φύσης. Η φύση δε μας γέννησε μόνους, γίναμε μόνοι. Βιώνουμε τη μοναξιά που είναι αποτέλεσμα των δικών μας πράξεων, της δικής μας αντίληψης, της δικής μας άγνοιας. Η προσφορά αυτής της αλήθειας αποτελεί ένα σπάνιο δώρο από μέρους της επιστήμης στην κοινωνία του μέλλοντος;

Τρίτη 25 Οκτωβρίου 2016

Ατέμι Ουάζα, μια άλλη προσέγγιση

Πηγή:  http://www.polemikes-tehnes.gr/articles/286/Ατέμι-Ουάζα,-μια-άλλη-προσέγγιση


O όρος ατέμι-ουάζα αποτελείται από τις λέξεις άτε που σημαίνει κτύπημα μι που σημαίνει σώμα και ουάζα που σημαίνει τεχνικές.Δηλαδή υποδηλώνει τις τεχνικές εκείνες με τις οποίες επιφέρουμε κτύπημα στο σώμα του αντιπάλου.

Στις παραδοσιακές ιαπωνικές πολεμικές τέχνες θα παρατηρήσουμε ότι δίδεται μεγαλύτερη έμφαση στις λαβες και λιγότερη έμφαση στα κτυπήματα.
Αυτό οφείλεται για δυο κυρίως λόγους. Πρώτον διότι σε μια αντιπαράθεση οι αντίπαλοι φέρουν όπλα και ως εκ τούτου τα «κτυπήματα » είναι με τα όπλα και όχι με τα χέρια η τα πόδια και δεύτερον διότι όταν λόγω απόστασης η χρήση των όπλων καθίσταται δύσκολη πρωταρχικός σκοπός του πολεμιστή ήταν να ρίξει τον αντίπαλο στο έδαφος και έτσι να τον ελέγξει με να τον δέσει (χομπάκου) η να τον αποτελειώσει .
Το Γιορόι κούμι-ούτσι ήταν ακριβώς η μέθοδος με την οποία πολεμιστές που φορούσαν πανοπλία όταν ερχόντουσαν σε κοντινή απόσταση με τον αντίπαλο χρησιμοποιούσαν τεχνικές να ρίξουν τον αντίπαλο στο έδαφος καθότι οι τεχνικές ατέμι ήταν αναποτελεσματικές εναντίον σε κάποιον που φορούσε πανοπλία.
Το Γιορόι κούμι-ούτσι είναι ο πρόγονος του Ζίου Ζίτσου.

Οι τεχνικές ατέμι άρχισαν να χρησιμοποιούνται πιο πολύ την περίοδο Έντο (1603-1868) όταν οι πανοπλίες έπαψαν να χρησιμοποιούνται και οι μέθοδοι αποκαλούνται Χέιφουκου κούμι-ούτσι, που αναφέρονται σε τεχνικές όταν οι αντίπαλοι δεν φορούσαν πανοπλία.
Και εκεί όμως τα ατέμι έχουν δευτερεύουσα σημασία διότι οι πολεμιστές ήταν σπάνια άοπλοι και ως εκ τούτου προτεραιότητα όταν κάποιος αντιμετώπιζε κάποιο αντίπαλο που είχε σπαθί ήταν να τον αποτρέψει από το να μπορέσει να το τραβήξει.

Την περίοδο Έντο ορισμένες σχολές Ζίου Ζίτσου χρησιμοποίησαν μικρά όπλα για να κάνουν τις τεχνικές ατέμι πιο αποτελεσματικές. Τα όπλα αυτά αποκαλούνται κομπούκι(μικρά όπλα), κακουσιμπούκι( κρυφά όπλα ) η χιμπούκι(μυστικά όπλα).

Είναι γεγονός ότι τα ατέμι-ουάζα είναι στενά συνυφασμένα με τα κιούσο δηλαδή τα ανατομικά ευαίσθητα σημεία του ανθρωπίνου σώματος. Παρόλο ότι τα ευαίσθητα σημεία του ανθρωπίνου σώματος είναι δεδομένα η κάθε σχολή εστιάζεται σε αυτά τα οποία θεωρεί πιο αποτελεσματικά η πιο χρήσιμα για συγκεκριμένες τεχνικές η και καταστάσεις που πιθανόν να χρησιμοποιηθούν. Συνήθως τελικός στόχος είναι να τεθεί ο αντίπαλος εκτός μάχης και έτσι να μην αποτελεί κίνδυνο για τον αμυνόμενο. Στην σύγχρονη εποχή η θεώρηση αυτή παρόλο ότι είναι πρακτικά αποτελεσματική εγκυμονεί κινδύνους για τον αμυνόμενο, αν ο επιτιθέμενος τραυματιστεί σοβαρά γεγονός που θα έχει νομικές συνέπειες για τον αμυνόμενο.

Γεννάται λοιπόν το ερώτημα αν υπάρχουν κιούσο τα οποία είναι αποτελεσματικά αλλά και συγχρόνως μειώνουν τους κίνδυνους να τραυματιστεί υπέρ το δέον ο επιτιθέμενος.

Στον Κινεζικό βελονισμό κατά μήκος των μεσημβρινών έχουμε σημεία τα οποία πέραν από σημεία θεραπείας μπορεί να χρησιμεύσουν και σαν σημεία για εφαρμογή στην αυτοάμυνα. Επίσης το ιαπωνικό σιάτσου που βασίζεται στην ίδια θεωρία των μεσημβρινών (κιράκου) έχουνε τα ευαίσθητα σημεία τσούμπο τα οποία πέραν των θεραπευτικών ιδιοτήτων τους χρησιμεύουν και σαν σημεία πιέσεων για λόγους αυτοάμυνας.

Τα ατέμι-ουάζα που ακολουθούν αυτή την προσέγγιση δεν είναι τόσο κτυπήματα όσο πιέσεις στα συγκεκριμένα σημεία και επειδή δεν έχουν σαν στόχο να τραυματίσουν σοβαρά τον αντίπαλο θεωρούνται σαν «μαλακά» ατέμι. Την ανωτέρω θεώρηση ως προς τα ατέμι-ουάζα ακολουθεί και το Χάκκο Ρίου Ζίου Ζίτσου του Οκουγιάμα Ριούχο.

Ανάλογη προσέγγιση συναντάμε και στις μοντέρνες «πολεμικές τέχνες » της Δύσης.
Οι τακτικές ελέγχου με πίεση σημείων (pressure point control tactics η PPCT ) είναι μια μέθοδος που χρησιμοποιείται από αστυνομικές δυνάμεις ορισμένων χωρών στα πλαίσια των αμυντικών τακτικών τους, που έχουν σαν στόχο να ελέγξουν αυτόν που πρέπει να συλλάβουν ,εφόσον αντιστέκεται, χωρίς να τον τραυματίσουν σοβαρά.

Τα σημεία χωρίζονται σε δυο κατηγορίες . Η πρώτη κατηγορία αφορά τα σημεία πίεσης νεύρων του λαιμού και του κεφαλιού, αυτά είναι σημεία πλησίον της επιφάνειας του δέρματος και χρησιμοποιούνται για να ελέγξουν τον αντίπαλο μέσω του πόνου (pain compliance).

Η δεύτερη κατηγορία αφορά σημεία που αποκαλούνται νεύρα « μηχανικών σημείων» ( nerve “motor points” ). Αυτά τα σημεία χρησιμοποιούνται σαν σημεία κτυπήματος με κλομπ όπου ο τραυματισμός περιορίζεται στην μυϊκή μάζα του σημείου. Συγχρόνως όμως υπάρχει αδυναμία χρήσης του μέλους που κτυπήθηκε για 30 δευτερόλεπτα έως μερικά λεπτά.

Όπως στο Ζίου Ζίτσου της περιόδου Έντο χρησιμοποιούσαν μικρά όπλα για να γίνουν πιο αποτελεσματικά τα ατέμι έτσι και στην σύγχρονη εποχή έχουμε «όπλα» που είναι νόμιμα και επιτρέπουν να κάνουμε τα «μαλακά» ατέμι πιο αποτελεσματικά πετυχαίνοντας πολύ καλύτερη διείσδυση στα σημεία των νεύρων από ότι θα μπορούσαμε να πετύχουμε με γυμνά χέρια.

Ένα τέτοιο «όπλο» είναι και το Κούμποταν(φωτογραφία του άρθρου) που έκανε δημοφιλές ο δάσκαλος του καράτε Τακαγιούκι Κουμπότα παρόλο ότι προέρχεται από το σουντέτσου το οποίο ήταν ιδανικό για ατέμι-ουάζα. To σουντέτσου ήταν ένα από τα κρυφά όπλα, η μυστικά όπλα του Ιαπωνικού Ζίου Ζίτσου της περιόδου Έντο.
Το “κούμποταν” αποκαλείται και «ράβδος πειθούς» persuador baton.

Πιστεύω ότι όσοι ασχολούνται με τις πολεμικές τέχνες η την αυτοάμυνα θα πρέπει να εξετάσουν και την εξάσκηση στο “ κούμποταν ” σαν μια προσθήκη στις τεχνικές αυτοάμυνας που ήδη εξασκούν ,που μπορεί να βοηθήσει στην αυτοάμυνα και στον έλεγχο του αντιπάλου χωρίς να τον τραυματίσει.

Μιχαήλ Δ. Πετρόπουλος

Βιβλιογραφία

1) Classical fighting arts of Japan (a complete guide to koryu Jujutsu) του Serge Mol εκδόσεις Kodansha
2) Defensive Tactics student manual εκδόσεις PPCT management Systems,Inc.
3) Official Kubotan Techniques του Takayuki Kubota και John Peters , Jr.εκδόσεις Kubotan Institute.
4) Tactical edge του Charles Remsberg εκδόσεις Calibre press.