Κυριακή 2 Δεκεμβρίου 2007

Χοληστερίνη

Χρήσιμη ή όχι;
Η χοληστερίνη είναι ένα πολύ σημαντικό λιπίδιο για τον οργανισμό. Ως λιπίδιο είναι αδιάλυτη τόσο στο νερό όσο και στο πλάσμα του αίματος. Δημιουργήθηκε στα πρώτα χρόνια της ύπαρξης του ανθρώπου με στόχο την επούλωση ρηγμάτων των αγγείων που προέρχονταν από ελλιπή διατροφή. Βρίσκεται στις μεμβράνες των κυττάρων σε ελεύθερη μορφή. Το δημιουργεί ο οργανισμός που όμως με την πάροδο των ετών έπαψε να έχει την αρχική λειτουργική εφαρμογή. Παρ' όλο που αποτελεί ουσία απαραίτητη στην φυσιολογική ανάπτυξη, σήμερα αποτελεί εν δυνάμει έναν σημαντικό παράγοντα για την εμφάνιση καρδιοπάθειας διότι επικάθεται στα αγγεία δημιουργώντας την αθηρωματική πλάκα.
Το 70% της χοληστερίνης του οργανισμού προέρχεται ενδογενώς από το συκώτι (600-900 mg ημερησίως) και το υπόλοιπο 30% εξωγενώς από την διατροφή (200-400 mg ημερησίως). Πόσο όμως είναι το ανεκτό όριο για τον οργανισμό ώστε πάνω από αυτό να είναι επικίνδυνο; Βάσει των τελευταίων ανακοινώσεων τείνει να είναι τα 180mg/dl, ποσοστό που καθορίζεται τόσο από τον σημερινό τρόπο διατροφής, όσο και από τις φαρμακευτικές εταιρίες που αναζητούν αύξηση του αγοραστικού κοινού τους.
Η μεταφορά του 30% της συνολικής χοληστερίνης γίνεται από την HDL, λιποπρωτεϊνη υψηλής πυκνότητας. Αποτελεί την καλή χοληστερίνη γιατί απομακρύνει το πλεόνασμα της χοληστερίνης εκτός οργανισμού. Το υπόλοιπο 70% της συνολικής χοληστερίνης μεταφέρεται από την LDL λιποπρωτεϊνη χαμηλής πυκνότητας. Αποτελεί την κακή χοληστερίνη γιατί επικάθεται στα τοιχώματα των αγγείων. Ποιό είναι όμως τα όρια για τις HDL και LDL. Οι απαντήσεις πολύ εύκολες. Για μεν την πρώτη όσο το δυνατόν μεγαλύτερη για δε την δεύτερη όσο το δυνατόν μικρότερη. Από τους δείκτες αυτούς μετράμε την επικινδυνότητα δηλ. για HDL>60 είναι μικρός για >45 μεσαίος και >35 μεγάλος. Η LDL μετράται έμεσα βάσει τύπου που περιλαμβάνει τα τριγλυκερίδια. Αυτό όμως που πραγματικά έχει ιδιαίτερη σημασία είναι ο αθηρωματικός λόγος (Χοληστερόλη / HDL). Οταν είναι μικρότερος από 3:1 ο κίνδυνος είναι μικρός, μικρότερος από 5:1 μεσαίος και όταν φτάνει 8:1 μεγάλος.
Για την φυσική αντιπετώπιση της υπερχοληστηρεμίας μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι φυσικές στερόλες που βρίσκονται στα φυτά και αντικαθιστούν την χοληστερίνη του αίματος κοροϊδεύοντας στην πράξη τον οργανισμό. Επίσης οι βιταμίνες Β6, Β12 και το φολικό οξύ προστατεύουν τα αγγεία. Συμπληρωματικά τα ω3,ω6 και ω9 βοηθούν τα αγγεία, ρυθμίζουν τα λιπίδια και τα τριγλυκερίδια. Το όλο σύστημα λειτουργεί ιδανικά με φυσική άσκηση, χάσιμο βάρους και υπολιπιδαιμική δίαιτα.
Σημαντική λοιπόν είναι η αλλαγή των διατροφικών συνηθειών. Προσθέτουμε στο φαγητό πολλά φρούτα, λαχανικά, ψάρια, ελαιόλαδο και συμπληρώνουμε με λίγα γαλακτοκομικά και πουλερικά. Μειώνουμε στο ελάχιστο τα κρεατικά, λίπη, σάλτσες, επεξεργασμένα τρόφιμα, οστρακοειδή και θαλασσινά.
Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να δοκιμάσουμε όλες τις μεθόδους και παρ' όλα αυτά να μην έχουμε τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Στα ιατρικά χρονικά έχουν καταγραφεί οικογένειες που έχουν χοληστερίνη πάνω από 500mg/dl χωρίς κανένα πρόβλημα αλλά αυτές δεν πρέπει να αποτελούν παραδείγματα προς μίμηση. Υψηλή χοληστερίνη έχουν και άνθρωποι που ασχολούνται συστηματικά με τον αθλητισμό ή προσέχουν ιδιαίτερα την διατροφή τους. Η μόνη λύση αποτελεί σ' αυτήν την περίπτωση αποτελεί η χρήση στατινών κατόπιν ιατρικής αγωγής. Οι στατίνες είναι ρυθμιστικά φάρμακα των λιπιδίων. Σαν φάρμακα που είναι απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή στην χρήση τους. Παλαιότερα υπήρχαν αρκετές παρενέργειες όμως σήμερα είναι αρκετά ασφαλή -με κάθε επιφύλαξη- και απαιτούν συχνές εξετάσεις αίματος κυρίως για το συκώτι. Δυστυχώς ή ευτυχώς δεν υπάρχει επιστροφή από τις στατίνες γιατί είναι φάρμακα που κάποιος θα τα παίρνει για μια ζωή, αλλά μάλλον θα του σώσουν και την ζωή του ή τουλάχιστον την ποιότητα της.
Η χοληστερίνη μαζί με άλλους παράγοντες όπως αυξημένο σωματικό βάρος, αυξημένη αρτηριακή πίεση, κάπνισμα, έλλειψη σωματικής άσκησης, διαβήτη, οικογενειακό ιστορικό αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο καρδιοπάθειας.

Χοληστερίνη = Χοληστερόλη